Туркия республикаси ташкил этилишига қадар, бу мамлакатни усмонийлар династияси вакиллари бошқарганини барча билади. Эртуғрулбейнинг ўғли Усмондан то Абдулҳамидгача қанча султонлар ўтди, қанчалаб босқинлар, урушлар, сотқинликлар, шафқатсизликлар, қотилликлар содир этилди. Худди шундай султонларнинг бири Сулаймон Селим ўғли эди. У отаси каби залворли, давлат ишларини яхши ўзлаштирган, уддабурон, сўзлари кескир султон эди. Балки шунинг учундир Сулаймон даврида Европанинг кўплаб ҳудудлари босиб олинди ва усмонийлар империясига қўшиб қўйилди. Тарих шу сабабли ҳам султон Сулаймонни буюк подшоҳ сифатида ёдида сақлаб қолган. Бироқ шундай масалалар борки, нафақат тарих, балки замонавий олимлар, тарихчилар ҳам бир томонлама ёндашишади. Улар тарихий шахслар ҳақида нималарнидир ёзиб қолдириш асносида тўкилган қонлар, етим қолган болалар, беваликка маҳкум аёлларнинг аччиқ қисмати эвазига босиб олган ерлари ҳақида фикр юритишади. Подшоҳни буюк дея барала жар солишади. Наҳотки, босқинчилик, қотиллик, шафқатсизлик буюклик тимсоли бўлса? У ҳолда етим қолган болалар, хорланиб ўлаксахўрларга ем бўлган мурдалар, ёрини йўқотиб эси оғган келинлар, очлик-ночорлик, қулликда ўлим топган бегуноҳ бандаларни ким деб аташ керак? Афсуски, бу саволга ҳеч ким жавоб қайтармайди. Қайтаришни истамайди ҳам. Негаки, одамзод пайдо бўлибдики, фақат зўрларга қуллуқ қилиб ўрганган. Ночорларни, бегуноҳларни эса имкон топсалар тепкилаб ўтиб кетадилар.
Султон Сулаймонни яхшиси буюк подшоҳ эмас, буюк қотил, буюк золим, буюк худбин, тошюрак, дарғазаблар султони деб атасалар тўғри бўлмайдими? Ахир, у бегуноҳ бандаларнинг қонини тўкди. Майли, улар бегона, султонлар таъбири билан айтганда, қонунлар, талаблар душмани. Лекин Сулаймоннинг ўғиллари-чи? Шаҳзодалари-чи? Ахир Мустафо, Жаҳонгир, Мехмет, Боязидлар кимни деб ўлим топишди?
Сулаймон аждодлари каби тахтни жуда севарди. Бу севги шу қадар кучли эдики, уни султон Хуррамдан ҳам, фарзандларидан ҳам азиз кўрди. Суюкли тахтига кўз олайтирганларнинг калласини олди. Тўнғичи Мустафо қасамлар ичганди. Аммо Сулаймон алдовларга қулоқ тутди. Тахтидан айрилиб қолиш ташвиши минг чандон ортиб, ўз пушти камаридан бўлган Мустафони йўқ қилиш пайига тушди.
Худди шу буюк султон Мехмедни заҳарлаб ўлдиришганда аза тутмади. Яна тахтини қўриқлаш илинжида куйиб-ёнди.
Жаҳонгири ногиронгина туғилганди. Бир умр белидан тепа қисмидаги ўркачнинг азобида яшаганди. Жаҳонгир ҳам султон отасининг бемеҳрлиги, золимлиги қурбони бўлди.
Боязид-чи? Қанчалар очиқ кўнгил билан улғайганди. Отасини, яқинларини жонидан ортиқ кўрарди. Бир нечта қўпол хатолари учун уни ҳам болалари билан қўшиб ерга кўмди. Ҳали дунёни таниб-танимаган гўдаклар жувонмарг бўлди. Улар ҳам султоннинг тахтпарастлиги қурбонига айланди.
Мустафонинг онаси-чи? Қачонлардир Сулаймон уни ҳам жондан севганди. Моҳидавронга атаб қатор-қатор шеърлар ёзганди. Қимматбаҳо тақинчоқларга кўмиб ташлаганди. Ўғлининг ўлимидан сўнг яна ёлғон-ёшиқ хабарларга ишонди-ю, аёлни ҳатто ойлик нафақа олиш имконидан ҳам маҳрум этди. Бор будини тортиб олди. Аёлни худди гадога айлантирди…
Муҳаббат ҳақидаги шеърлари бисёр эди. «Муҳибий» тахаллуси остидаги қайноқ эҳтиросларга чулғанган шеърларни кўплаб канизаклар жон қулоғи билан тинглади. Бироқ уларнинг ҳеч бирига бу шеърлар вафо қилмади. Канизаклар алмашаверди. Муҳаббат янгиланаверди. Ваъдалар сайқалланаверди. Тўпқопи саройи зиноларга тўлиб кетди. Хиёнат, ҳаромдан туғилган гўдакларнинг дод-фарёди, бегуноҳ қулларнинг бемаврид, бевақт кесилган бошлари саройни тутди. Қонлар дарё бўлиб оқаверди…
Ислом, шариат оёқости қилинди. Яратганнинг хоҳишлари саробга айланиб ўша қора қонларга қўшилиб оқди. Дунёга тўймасдан, адолатсизлик қурбонига айланган қулларнинг арвоҳлари Тўпқопи саройиини айланиб чопди. Уларнинг оҳ-воҳларини, афсуслар бўлсинки, султон эшитмади, сезмади, пайқамади. Негаки, у зино ботқоғига ботганди. Ботқоқлик қаъридан чиқиш, ҳақиқатга очиқ кўз билан қарашдан бош тортди. Оқибатда-чи?.. Оқибати ўзингизга маълум ва равшан. Тахт, бойлик, ер-мулк жазавасида умри ўтганини-да пайқашга улгурмаган султон Сулаймон ҳам худди бошқа қуллари каби очиқ қўл билан ёруғ дунёни тарк этди. Тахт, бойлик, ер-мулк, шон-шуҳрат унга ҳам вафо қилмади. Улар сарвари оламнинг ўзгармас, ўчмас қонунларига, Оллоҳ Таолонинг хоҳишига бўйсуниб, ўзга султонларнинг суюклисига айланибгина қолаверди.
Астағфирилло!!!
Manba: 24soat.com -Saytdan olindi.
Ushbu ma'lumot hordiq.uz dan olindi!
< ! > DO'STLARINGIZGA YUBORING:
Quyidagi yangiliklarni o'qing dod devorasiz:
2222222
|
