Quyidagi amallar orqali ro'za buziladi va faqat qazo ro'za tutish vojib bo'ladi:
Ro'zani safarga chiqish, kasallik, hayz-nifos va aqldan ozish kabi sabablar bilan buzilsa; Odatda tanavvul qilinmaydigan narsalar, masalan, qog'oz va loy kabilarni iste'mol qilinsa; Tosh, temir, oltin, kumush va boshqa qattiq jismlarni yutilsa; Zo'rlanganlik oqibatida yeb-ichilsa; Hali tong otmadi deb o'ylab yeb-ichish yoki jinsiy aloqa qilib qo'yilsa-yu, aslida tong otib bo'lgan bo'lsa yohud kun botdi degan gumon bilan og'izni ochib qo'ysa-yu, buning aksi bo'lib chiqsa; Og'iz yoki burunni chayishda ehtiyotsizlik tufayli suvni ichkariga kiritib yuborsa;. Qasddan ko'ngilni aynitish tufayli og'izdan to'lib qayd qilsa; Qor yoki yomg'ir og'izga tushsa;. Tutunni qasddan hidlasa; Tishlar orasida qolgan no'xot va undan katta hajmdagi ovqat qoldig'ini yutsa; Ro'zani unutib yeb yoki ichib qo'ygach, endi ro'zam ochilib ketdi degan gumon bilan tanavvulni davom ettirsa; Tundan niyat qilmagani uchun ro'zani buzsa; Kun yarmidan keyin safarga chiqib, ro'zani ochib yuborsa; Niyat qilmay kun bo'yi yemoq va ichmoqlardan tiyilib yursa; Quloqqa tomizilgan yog' yoki suvning mazasini halqumida sezsa; Burunga dori tomizsa; Klizma qilsa; Ayolini quchish yoki o'pish tufayli maniy chiqsa;. Qorindagi yaraga qo'yilgan dorini oshqozonga va boshdagi yaraga qo'yilgan dorini dimog'ga yetsa; Ushbu yuqorida sanab o'tilgan amallardan birini qilgan kishi Ramazonning hurmati uchun kunning qolganini o'zini tiyish bilan o'tkazishi zarur bo'ladi hamda bir kuniga bir kun ro'za tutib beradi.
Quyidagi amallar orqali ro'za buziladi hamda qazo va kafforat vojib bo'ladi: Qasddan taom yeyish yoki ichish. Uzrsiz dori-darmonlarni qabul qilish. Qasddan jinsiy yaqinlik qilish. Og'izga tushgan yomg'irni qasddan yutish. Donni chaynagandan so'ng bo'lsa ham yutish. Kunjut donini yutish. Tuz iste'mol qilish. Chekish. Odatlanib qolgan insonni tuproq yeyishi. Agar o'rganib qolmagan bo'lsa, kafforat talab qilinmaydi. Masalan:
Tuz yesa, faqat qazo ro'za vojib bo'ladi. Ammo tuz yeb yurish odati bor odam bo'lsa, ham ro'zani qazo qiladi, ham kafforat beradi. Tuz yegan ro'zadorga ham qazo, ham kafforat vojib bo'ladi, degan fatvolar mavjud. Binobarin, bunda ehtiyotkorlik lozim bo'ladi ("Fatovoyi Olamgiriya”, "Xulosa”, "Sharhi nihoya”).
Birovning majbur qilishi sababli yoki ro'zaligi esida bo'la turib, ehtiyotsizlik bilan (masalan tahorat yoki g'usl qilayotganida) tomoqdan suv o'tib ketsa, qazoning o'zi vojib, kafforat lozim emas.
Kunduzi uxlayotgan ro'zador uyqusirab, suv ichib qo'ysa, ro'zasi ochiladi. Kafforatsiz, faqat qazosini tutib beradi ("Fatovoyi Olamgiriya”, "Qozixon”).
Ro'za niyatlari
Tong otib qolgandir, deb shubhalanadigan vaqtga qadar saharlik qilish makruhdir. Ramazon oyida saharlik qilish ro'za niyati o'rniga o'tadi. ("Fatovoyi Olamgiriya”). Quyosh botgandan so'ng ertangi kun ro'zasi uchun niyat qilish mumkin ("Imom Saraxsiyning "Mabsut” kitobidan”).
Ramazon ro'zasining niyatini kun yarim bo'lay deguncha, ya'ni peshin namozi vaqti kirguncha qilish mumkin.
Qazo va kafforat ro'zalarning niyatini tong otguncha qilish lozim. Tong otgandan quyosh botguncha o'tgan vaqt kun hisoblanadi, ro'zaning vaqti ham shu oraliq bilan belgilanadi.
"Kafforat” haqida tushunchasi
Kafforat uch turli bo'ladi:
Qul ozod qilish. Lekin hozir qulchilik bekor bo'lgani sababli buni bajarishning iloji yo'q. Ketma-ket 60 kun ro'za tutish. Bu ro'zani tutishda orasini uzmaslik shart qilinadi. Shuning uchun ikki hayit va tashriq kunlariga to'g'ri kelib qolmasligi kerak. Inson o'zi iste'mol qiladigan taom kabi yeguliklar bilan 60 ta miskinni ovqatlantiradi. Bunda kafforat berayotgan shunga ahamiyat berishi kerakki, miskinlar orasida ota-onasi, xotini va farzandlariga o'xshash yaqinlari bo'lmasligi lozim. Shuningdek, har bir miskinga yarim so' (taxminan 2 kg.) bug'doy yoki uni bir so' arpa yoki xurmo kabilardan yohud ulardan birining qiymatini berish ham mumkin.
Manba: 24soat.com -Saytdan olindi.
Ushbu ma'lumot dan olindi!
< ! > DO'STLARINGIZGA YUBORING:
Quyidagi yangiliklarni o'qing dod devorasiz:
2222222
| 
