Bugun, 12 avgust – dushanba, barcha xodimlar uchun ish kuni, deb yozadi «Xushnudbek.uz». Mazkur telegram kanalda biron-bir bayram kuni yakshanbaga to'g'ri kelib qolsa qanday yo'l tutish kerakligi xususida so'z yuritilgan. Quyida kanalda e'lo qilingan maqolani to'liq havola etamiz.
Qurbon Hayiti yakshanba kuniga to'g'ri kelganligi sababli, O'zbekistonliklarning dam olish kunida hech qanday o'zgarish bo'lmadi. Oddiy yakshanbaday, o'tdi-ketdi.
Bunday holatlar ahyon-ahyonda uchrab turadi. Ya'ni Mehnat kodeksining 131-moddasiga binoan, O'zbekistonda 9 ta bayram (ishlanmaydigan) kunlari belgilangan.
Ammo shu bayramlar yakshanba kuniga to'g'ri kelib qolsa – barcha uchun, shanba kuniga to'g'ri kelib qolsa – 5 kunliklar uchun dam olish kunida hech qanday o'zgarish bo'lmaydi. Xalq tilida aytganda ular "yutqazishadi”.
Ko'plab xorijiy davlatlar amaliyotini ko'radigan bo'lsak, agar bayram kuni shundoq ham dam olish kuniga to'g'ri kelib qolsa, unda navbatdagi ish kuni dam olish kuni sifatida e'lon qilinadi.
Boshqacha aytganda, Mehnat kodeksimizda 9 ta bayram (ishlanmaydigan) kunlar belgilanganmi, demak, davlat har yili har qanaqa holatda ham xalq 9 kun qo'shimcha dam olishini ta'minlashi kerak.
Aslida bunday holatlar juda ko'p takrorlanmaydi. Taqvimga qaraydigan bo'lsak, 2019 yilda 3 ta bayram yakshanbaga to'g'ri keladi: Qurbon Hayiti, Mustaqillik va Konstitutsiya kunlari.
2018 yilda birorta bayram yakshanbaga to'g'ri kelmagan.
2017 yilda 2 ta bayram yakshanbaga to'g'ri kelgan: Yangi yil hamda Ustoz va murabbiylar kuni.
Kelasi, 2020 yilda esa faqat 8 mart yakshanba kuniga to'g'ri kelar ekan (Hayitlar noma'lum).
Shanba kunga to'g'ri keladigan bayramlar ham ko'p emas. 2017-2020 yillarda atigi 4 ta shunday holat kuzatilgan (o'rtacha har yili bittadan).
Fuqarolarning munosib mehnat huquqlarining kafolati sifatida 9 ta bayramlar dam olish kuniga to'g'ri kelsa, navbatdagi ish kunini dam olish kuni sifatida e'lon qilish tartibi joriy qilinsa, aksincha, ko'proq foyda bo'ladi. Ham xalqaro maydondagi inson huquqlariga oid imidjga ijobiy ta'sir qiladi, ham eng asosiysi – xalqning roziligi va duosi olinadi.
Bizda nima uchundir dam olish kunlari davlatga zarar keltiradi, degan noto'g'ri tasavvur shakllangan.
«Dam olish, bayram, ta'til kunlaridan mamlakat iqtisodiyoti yutqazadi, degan aqida Sovet ittifoqida shakllangan. Bu tushuncha partshkoladan o'tgan juda ko'p rahbarlarning ongiga ham singib ketgani uchun bayram va dam olish kunlari ishga chiqmagan, ta'tildagi xodim va ishchilarga dushmandek qaraladi. 1977 yildagi Konstitutsiyaga qadar, garchi shiorlarda mehnatkashlar huquqlari ovoza qilingan bo'lsada, sovetlarda haftasiga yetti kunlik ish rejimi amal qilgan.
Hisob qilinganki, agar ishchilar haftasiga 2 kun ishlamay dam olsa, xalq xo'jaligi yiliga 20-25 foiz atrofida mahsulot ishlab chiqarishdan mosuvo bo'ladi.
Iqtisodiyotida servis bo'lmagan va bo'lsa ham salmog'i arzimas darajadagi Sovet ittifoqi uchun bu qoidalar va hisob-kitoblar rostanam to'g'ri bo'lgan.
Lekin zamonaviy va ilg'or mamlakatlar iqtisodiyotida servis iqtisodiyotning 60-70%i tashkil etadi. Shuning uchun bu mamlakatlarda odamlarning dam olish, bayram va ta'til kunlaridan iqtisodiyot yanayam ko'proq manfaatli bo'ladi. Shuning uchun ham ularda rasmiy bayram kunlari dam olish kunlariga tushib qolsa, qo'shimcha dam olish kunlari kafolatlangan.
Rasmiy statistikamizga ko'ra, O'zbekiston YaIMida servis ulushi 47%, demak, xotirjam bo'lish kerakki, dam olish, ta'til va bayramlarda ham YaIMimiz o'sishda davom etmoqda».
Manba: 24soat.com -Saytdan olindi.
Ushbu ma'lumot dan olindi!
< ! > DO'STLARINGIZGA YUBORING:
Quyidagi yangiliklarni o'qing dod devorasiz:
2222222
| 
